1 MARCA Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”

Gorejąc nie wiesz czy stawasz się wolny
Czy to co Twoje będzie zatracone
Czy popiół tylko zostanie i zamęt
Co idzie w przepaść z burzą.
Czy zostanie
Na dnie popiołu gwiaździsty dyjament
Wiekuistego zwycięstwa zaranie?

(Fragment wiersza Cypriana Kamila Norwida pt. „Po to właśnie”)

3 lutego 2011 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił ustawę o ustanowieniu dnia 1 marca Narodowym Dniem Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Został on ustanowiony – jak czytamy w ustawie: „W hołdzie „Żołnierzom Wyklętym” – bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu”.
W zasobie Archiwum Państwowego w Gdańsku znajduje się wiele materiałów archiwalnych dotyczących „Żołnierzy Wyklętych”, skazanych niejednokrotnie na kary śmierci. Są to m.in. akta Wojskowego Sądu Rejonowego w Gdańsku (APG 2354) użyczone obecnie Instytutowi Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku, Prokuratury Apelacyjnej w Gdańsku (APG 2405) czy Zakładów karnych województwa gdańskiego (APG 2376). Poniżej prezentujemy dokumenty z teczek aktowych, przechowywanych w naszym Archiwum, dwóch „Żołnierzy Wyklętych”: Danuty Siedzikówny ps. Inka – sanitariuszki w 5. Brygadzie Wileńskiej AK mjr. Zygmunta Szendzielarza ps. Łupaszka i Feliksa Selmanowicza ps. Zagończyk – zastępcy dowódcy plutonu w Brygadzie „Łupaszki”. Obydwoje zostali rozstrzelani 28 sierpnia 1946 r. (70 lat temu) w Areszcie Śledczym przy ul. Kurkowej w Gdańsku.

W 1991 r. Sąd Wojewódzki w Gdańsku uznał, że działalność „Inki” i jej współtowarzyszy z 5. Brygady Wileńskiej AK zmierzała do odzyskania niepodległego bytu Państwa Polskiego.

Żołnierze Wyklęci…
Nieposkromieni
Niezłomni
Niepokorni
Nieprzejednani
Niepokonani
[…]
Po latach wrócili
Do Domu
Po latach
Zwyciężyli
Kiedyś Wyklęci