„Powojenny Gdańsk w fotografiach Mariana Rysia Dobrzykowskiego”
Dla Gdańska, jednego z miast najbardziej dotkniętych skutkami działań wojennych, zakończenie II wojny światowej oznaczało rozpoczęcie mozolnego procesu przywracania miasta do życia. Nastąpiła tutaj prawie całkowita wymiana ludności, a w sferze materialnej, przynajmniej w śródmieściu, tkanka miejska praktycznie przestała istnieć.
Nakładem Archiwum Państwowego w Gdańsku ukazała się właśnie publikacja pt. „Powojenny Gdańsk w fotografiach Mariana Rysia Dobrzykowskiego”. To blisko 170 zdjęć Gdańska z lat 1945 - 1950, w większości niepublikowanych, ukazujących przejmujący obraz miasta tuż po zakończeniu wojny, ale także fenomen odradzającego się w nim życia.
Album składa się z trzech części. Pierwsza dotyczy Starego Miasta. Pokazuje skalę zniszczeń ulic: Długiej, Piwnej, Tkackiej, Szerokiej i Podwali Grodzkich. Pośród hałd gruzu widać grupki ludzi podejmujących pierwsze próby porządkowania i odbudowy miasta za pomocą skromnych narzędzi i maszyn.
W drugiej część książki ukazano budzące się do życia ulice Wrzeszcza i Oliwy m.in. aleję Grunwaldzką oraz zdewastowany park Oliwski i ocalałą katedrę.
Rozdział trzeci zatytułowany „Ludzie/Wydarzenia” ilustrują fotografie przedstawiające sceny z życia miasta związane z bieżącymi wydarzeniami, takimi jak: uroczystości państwowe, obchody świąt religijnych, a także otwarcie linii tramwajowej czy mecz piłki nożnej.
Autor fotografii Marian Dobrzykowski przybył do Gdańska w marcu 1945 r. Przedtem mieszkał w Poznaniu, gdzie pracował jako fotograf. W roku 1945 przy ulicy Grunwaldzkiej 66 we Wrzeszczu otworzył własne Studio Fotograficzne „Ryś”, które prowadził do roku 1967. Po przyjeździe na Gdańska, na z trudem zdobytych filmach zaczął utrwalać odradzające się życie na Wybrzeżu. Dokumentację fotograficzną zniszczeń wojennych wykonywał na zlecenie Delegatury Rządu do Spraw Wybrzeża i Biura Odbudowy Portów. Jego prace były publikowane w czasopismach o tematyce morskiej, katalogach okrętowych i w „Przekroju”.
W 1974 r. staraniem ówczesnego dyrektora Archiwum Państwowego w Gdańsku Czesława Biernata znaczna część prac Mariana Rysia Dobrzykowskiego trafiła do zbiorów gdańskiego Archiwum. Kolekcja obejmuje 2635 negatywów przedstawiających Gdańsk, Gdynię i Sopot, a także inne miasta Pomorza Gdańskiego.
Publikacja została przygotowana przez pracowników Archiwum Państwowego w Gdańsku. Autorem wstępu i wyboru zdjęć jest Andrzej Regliński, autorką tekstu o Marianie Rysiu Dobrzykowskim jest Joanna Bławat - Obin.
Zapraszamy do pobrania i obejrzenia publikacji w formacie PDF.
Sprzedaż publikacji w cenie 39 zł prowadzi Archiwum Państwowe w Gdańsku.
Wpłatę należy dokonać na konto Archiwum Państwowego w Gdańsku, ul. Wałowa 5, 80-858 Gdańsk:
Narodowy Bank Polski Oddział w Gdańsku: 29 1010 1140 0067 1222 3100 0000
Tytuł przelewu: Powojenny Gdańsk (w nawiasie prosimy wskazać ilość zamawianych egzemplarzy)
Dane do wysyłki prosimy przesłać na adres: apgda@gdansk.ap.gov.pl
Publikację można także odebrać w siedzibie Archiwum Państwowego w Gdańsku, ul. Wałowa 5.
(po dokonaniu wpłaty na ww. konto i umówieniu terminu odbioru: tel. 58 301-74-63/64, e-mail: apgda@gdansk.ap.gov.pl).
